Systemy filtracyjne:
Jak ograniczyć strefę 22 zgodnie z Dyrektywą ATEX w odpylaniu?
Systemy odpylające są bezsprzecznie niezbędne w firmach produkcyjnych, które podczas przetwarzania surowców borykają się z nadmiernym nagromadzeniem się pyłu. Odciąganie pyłów do wnętrza takiej jednostki pozwala przenieść strefę zagrożenia wybuchem z kluczowych dla procesu produkcji urządzeń, zmniejszając tym samym ryzyko wybuchu na linii produkcyjnej, poprzez eliminację atmosfery wybuchowej. Zdarza się jednak, że wskutek awarii odpylacza, po czystej stronie filtra tworzy się atmosfera wybuchowa. W związku z tym, że takie zjawisko jest prawdopodobne, obszar przy wylocie czystego powietrza klasyfikowany jest jako 22 strefa zagrożenia wybuchem. Aby zredukować niebezpieczeństwo, możliwe są do podjęcia działania, które zgodnie z Dyrektywą ATEX będą wspierały zabezpieczenia systemów.
Wyznaczenie stref zagrożenia wybuchem w instalacjach odpylania — gdzie szukać zagrożeń
Jednostki filtracyjne mają za zadanie odciągać pył gromadzący się wewnątrz urządzeń, kanałów transportowych oraz innych układów procesowych. W ich wnętrzu po brudnej stronie wyznaczana jest zawsze strefa 20 ze względu na kondensację pyłu tworzącą atmosferę wybuchową. Natomiast po czystej stronie filtra zawsze występuje strefa 22. Uzasadnione jest to potencjalną awarią techniczną, podczas której może dojść do uszkodzenia elementu filtrującego, np. w postaci worka, i uwolnienia z niego pyłu. W efekcie, po czystej stronie również może powstać atmosfera wybuchowa niewystępująca podczas normalnej pracy urządzenia i utrzymująca się przez krótki czas.
Takie sytuacje powodują, że przy wylocie czystego powietrza z filtra może wytworzyć się obłok pyłu, który powoli będzie osiadał na okolicznych powierzchniach tworząc zagrożenie (chwilowe lokalne, ale także zwiekszając ryzyko zwiazane z wybuchami wtórnymi). Nie istnieje w tym przypadku możliwość całkowitego wyeliminowania strefy 22, niezbędne więc będzie stała kontrola szczelności i czystości w tym obszarze, choć i ona nie będzie wystarczająca.
Co wpływa na ograniczenie stref 22 ATEX w odpylaniu
Pomimo braku możliwości pełnego wykluczenia takiej strefy, są różne sposoby i rozwiązania techniczne minimalizujące niebezpieczeństwo związane z wybuchem pyłów wewnątrz lub w pobliżu instalacji odpylania, np. poprzez minimalizowanie powstawania atmosfer wybuchowych.
Wyprowadzenie źródeł emisji pyłu na zewnątrz budynku
W niektórych przypadkach istnieje możliwość wyprowadzenia kanału czystego powietrza poza pomieszczenie zamknięte. Jeśli powietrza nie trzeba zawracać na produkcję, jest to jeden ze sposobów na przeniesienie strefy 22 w miejsce niezagrażające pracownikom zakładu bądź urządzeniom znajdującym się w bezpośrednim sąsiedztwie.
Dzięki temu znajdujące się wewnątrz pomieszczenia urządzenia elektryczne nie muszą być wymieniane na te w wykonaniu przeciwwybuchowym, co pozwala ograniczyć koszty.
Stopniowa filtracja w instalacji odpylania
Dobrym rozwiązaniem, które przewiduje norma PN-EN 60079-10-2, jest złagodzenie klasyfikacji stref zagrożenia wybuchem, w przypadku użycia stopniowej filtracji. Działa to następująco: z pierwszego odpylacza powietrze przechodzi do drugiego i zostaje ponownie przefiltrowane. W ten sposób przy wylocie czystego powietrza z drugiego filtra nie trzeba wyznaczać strefy 22, ponieważ zostaje ona przeniesiona do przestrzeni pomiędzy dwoma filtrami. Takie rozwiązanie nie tylko podnosi poziom bezpieczeństwa, ale także pozwala na oszczędność, ponieważ nie trzeba w tym przypadku kupować certyfikowanych urządzeń zgodnie z wymogami Dyrektywy ATEX dla obszaru w najbliższym sąsiedztwie wylotu czystego powietrza z filtra z drugiego filtra.
Zabezpieczenia instalacji odpylania
Pomimo braku możliwości pełnego wykluczenia takiej strefy, są różne sposoby i rozwiązania techniczne minimalizujące niebezpieczeństwo związane z wybuchem pyłów wewnątrz lub w pobliżu instalacji odpylania, np. poprzez minimalizowanie powstawania atmosfer wybuchowych. Tym niemniej nie należy zapominać o tym, że należy jednocześnie eliminować potencjalne źródła zapłonu m.in. poprzez wykrywanie i gaszenie iskier, a sam odpylacz należy chronić poprzez ociążanie lub tłumienie wybuchu wraz z jednoczesną izolacją. W osobnym materiale przygotowaliśmy różne przykłady sposobów zabezpieczenia filtrów przed skutkami wybuchu.
Jak widzisz jest kilka możliwości minimalizowania powstawania atmosfery wybuchowej i zasięgu strefy 22 w odpylaczach zgodnie z Dyrektywą ATEX. Należy jednak pamiętać, że mimo iż sama strefa nigdy nie zostanie wyeliminowana, to podjęcie czynności umożliwiających ograniczenie pylenia zwiększa bezpieczeństwo całej firmy. Chcesz wiedzieć, co jeszcze możesz zrobić konkretnie w przypadku Twojego zakładu przemysłowego? Zapoznaj się z zakresem Audytu ATEX i skontaktuj się z nami!
Chcesz zapytać o ofertę Audytu lub dokumentacji ATEX (DZPW, ORW), a może potrzebujesz więcej informacji lub konsultacji?
Wypełnij formularz!
Nie wiesz, czy Audyt ATEX jest dla Ciebie, a może chcesz się dowiedzieć, czy są jakies formy pośrednie? Zastanawiasz się, czy Twój zakład przemysłowy spełnia wymagania Dyrektywy ATEX? Napisz do nas! Chętnie pomożemy!