Oświetlenie ewakuacyjne – Rozporządzenia. Czyli co musisz wiedzieć o kolejnej kategorii przepisów prawnych.
Bezpieczeństwo w zakładach przemysłowych i przestrzeniach publicznych nie kończy się na samym projekcie budynku. Jednym z kluczowych elementów zabezpieczeń jest oświetlenie ewakuacyjne, a Rozporządzenia Ministrów regulują jego projektowanie i użytkowanie. Prawidłowy dobór i spełnienie wymagań norm instalacji gwarantuje osobom przebywającym wewnątrz obiektu możliwość jego szybkiego i bezpiecznego opuszczenia w sytuacji zagrożenia.
Podstawy prawne oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego w Polsce
Systemy oświetlenia awaryjnego podlegają szczegółowym regulacjom prawnym, obejmującym zarówno przepisy krajowe, jak i normy techniczne:
Dodatkowo wszystkie oprawy wykorzystywane w Polsce muszą posiadać dopuszczenia CNBOP-PIB, czyli certyfikat wydawany przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej.
Kto odpowiada za zapewnienie oświetlenia awaryjnego wg. rozporządzeń?
Zgodnie z przepisami, odpowiedzialność za prawidłowe działanie systemów oświetlenia awaryjnego (w tym ewakuacyjnego) spoczywa na właścicielu lub zarządcy obiektu. Obejmuje to projektowanie i instalację systemów oświetlenia awaryjnego na oprawach dopuszczonych przez CNBOP do użytku w Polsce. Zarządcy są również zobowiązani do regularnej konserwacji, cyklicznych przeglądów technicznych, a także zapewnienie pełnej dokumentacji serwisowej.
Zaniedbania, w zakresie oświetlenia ewakuacyjnego i rozporządzenia z nim związanego, mogą skutkować odpowiedzialnością:
Cywilną
Jeśli np. zostaną dobrane nieodpowiednie oprawy oświetlenia awaryjnego (bez dopuszczenia CNBOP), to ubezpieczyciele mogą nie wypłacić ewentualnych odszkodowań.
Administracyjną
Jeśli Państwowa Straż Pożarna lub nadzór budowlany stwierdzą, że nastąpiły uchybienia od określonych norm i rozporządzeń oświetlenia ewakuacyjnego.
Karną
Jeśli błędy bądź braki w systemach czy instalacjach oświetlenia awaryjnego będą przyczyną zagrożenia życia lub zdrowia ludzi.
Oświetlenie ewakuacyjne — rozporządzenia i przepisy prawne stosowane w praktyce
Normy i rozporządzenia dot. oświetlenia ewakuacyjnego precyzyjnie określają:
Projektanci przygotowujący dokumentację muszą brać pod uwagę również trudności ewakuacji, specyfikę użytkowników (np. osoby z niepełnosprawnościami), układ komunikacyjny budynku oraz charakter ewakuacji (etapowa, opóźniona). Coraz częściej w procesie projektowania obiektów oaz systemów bezpieczeństwa i oświetlenia awaryjnego wykorzystuje się też symulacje komputerowe i modele 3D, które pozwalają precyzyjnie dobrać rozmieszczenie opraw oraz zoptymalizować trasy zasilania.
Fundamentem sprawnego działania oświetlenia ewakuacyjnego jest z serwis i konserwacja
Prawidłowe funkcjonowanie systemów oświetlenia ewakuacyjnego wg. rozporządzenia wymaga:
Comiesięcznych testów funkcjonalnych
manualnych lub automatycznych
Rocznych przeglądów serwisowych
zgodnych z dokumentacją techniczną i normami
Pełnej i aktualnej dokumentacji serwisowej
niezbędnej podczas kontroli bezpieczeństwa PSP
W obiektach o podwyższonym ryzyku, takich jak zakłady przemysłowe czy strefy zagrożone wybuchem, zalecana jest zwiększona częstotliwość kontroli — nawet ponad standardowe wymagania prawne. O zwiększonej częstotliwości decyduje rodzaj stosowanego systemu oświetlenia, co wskazane jest w zasadach użytkowania dostarczanych przez producenta, np. opraw oświetleniowych.
Ocena zagrożeń pożarowych – podstawa projektowania oświetlenia awaryjnego w firmie
Projektowanie oświetlenia awaryjnego i dopuszczenie go w zakładach przemysłowych powinno zawsze opierać się na dokładnej ocenie zagrożeń pożarowych i wybuchowych.
Analiza bezpieczeństwa przeprowadzana w budynkach przemysłowych obejmuje m.in.:
- występowanie stref zagrożenia wybuchem
- gęstość obciążenia ogniowego (powyżej lub poniżej 500 MJ/m²)
- trudność ewakuacji (wielopoziomowe hale, schody, drabiny)
- potrzeby użytkowników (osoby niepełnosprawne, brak znajomości układu budynku)
- charakter akcji ewakuacyjnej
Każdy projekt instalacji oświetlenia ewakuacyjnego musi być uzgodniony z rzeczoznawcą ds. ppoż., a w niektórych przypadkach także z komendantem wojewódzkim PSP.
Oświetlenie awaryjne — dopuszczenie opraw oświetleniowych do stosowania w przemyśle
Wybierając oprawy oświetleniowe pamietaj, że w Polsce producenci opraw oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego muszą uzyskać dopuszczenie opraw wydawane przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy Instytut Badawczy (CNBOP-PIB). Dokument ten potwierdza zgodność produktów z obowiązującymi normami oraz pozwala na legalne użytkowanie, chociażby opraw awaryjnych i ewakuacyjnych, jako część składowa systemów przeciwpożarowych w budynkach przemysłowych na terenie Polski.
Zaprojektowanie skutecznego i zgodnego z rozporządzeniami oświetlenia ewakuacyjnego to nie tylko wymagana formalność prawna, ale przede wszystkim kwestia odpowiedzialności i realnego bezpieczeństwa ludzi. Istotne będą tez etapy doboru certyfikowanych opraw oświetlenia, poprawnego montażu, a także regularny serwis i aktualizowanie posiadanej dokumentacji. Wszystkie te działania muszą być zgodne z obowiązującymi rozporządzeniami dot. oświetlenia ewakuacyjnego, a oprawy muszą posiadać odpowiednie dopuszczenia CNBOP do użytku. Należy o tym szczególnie pamiętać, aby dostępność każdej drogi ewakuacyjnej pozwalała ratować życie zagrożonych osób, a nie utrudniało prowadzenia akcji ratunkowej.
Zobacz, co pomoże chronić Twoją firmę
W ofercie produktowej posiadamy oprawy oświetlenia podstawowego, awaryjnego i ewakuacyjnego do stref zagrożenia wybuchem, jak i oprawy przemysłowe w wykonaniu zwykłym, nadające się do eksploatacji w trudnych warunkach przemysłowych.
PrimeLine
Oprawa liniowa oświetlenia podstawowego, awaryjnego i ewakuacyjnego. Może pracować jako oprawa dwufunkcyjna. Certyfikowana do Stref Ex 1, 2, 21, 22
OptiLine
Oprawa liniowa oświetlenia podstawowego, awaryjnego i ewakuacyjnego. Może pracować jako oprawa dwufunkcyjna. Certyfikowana do Stref Ex 2, 21, 22
ExLin
Certyfikowana do stref 1, 2, 21, 22
ELLK
Certyfikowana do stref 1, 2, 21, 22.
PX LED
Certyfikowany do stref 1, 2, 21, 22.
BEETLE
Certyfikowana do stref 2, 21, 22.
SQUARE
Certyfikowana do stref 2, 21, 22.
Oprawy awaryjne i ewakuacyjne
Certyfikowane do stref 1, 2, 21, 22.
Oprawy awaryjne
Wykonanie zwykłe.
Oprawy ewakuacyjne
Wykonanie zwykłe.
Centralna Bateria
EATON DualGuard-S.
Chcesz zapytać o ofertę lub potrzebujesz więcej informacji lub konsultacji?
Wypełnij formularz!
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o rozwiązaniach oświetlenia awaryjnego i podstawowego dostosowanych do stref zagrożenia wybuchem, ale i poza tymi strefami w obiektach przemysłowych – skontaktuj się z naszym zespołem. Pomagamy projektować bezpieczne instalacje, które naprawdę działają, gdy liczy się każda sekunda.